Termos ve mataralar en basit şekilde, içerisine konulan sıvıyı sağlıklı koşullarda saklayan ve kullanıcısına taşıma lüksü sağlayan kaplar olarak tanımlanabilir. 1982 yılında Sir James Dewar tarafından icat edilen termos matara, yalıtım malzemesi ile kaplanmış olan, içerisine konulan sıvıyı soğuk ya da sıcak olarak tutabilen kap olarak tanımlanmıştır. İskoç bilim adamı tarafından bulunan termos temelde, çift duvarlı bir yapıya sahip kaptır. İki duvar arasındaki hava, termos imalatı sırasında emilir ve böylelikle vakum etkisi oluşturulur.
Bu vakum etkisi sayesinde, termos içerisine doldurulan sıvıya ekstra bir etki uygulanmaz. Burada asıl prensip ise ısının kaçmasına izin vermemektir. Kısaca en iyi termos ürünleri, sıcak sıvıları ısıtmak yerine sıcak sıvılarının ısısını koruyarak sıcak tutma temelinde tasarlanır. Vakum etkisi bir termos içerisinde yalıtım olarak kullanılır.
Vakum etkisi sayesinde oluşan duvar ısıyı iletmeyeceği için termosun içerisine koyduğunuz kahve gün boyu sıcak kalır. Günümüz termosları ısı transferini daha da azaltmak adına plastik ya da strafor tabakalardan da faydalanabilir. En iyi termos modellerini kullanıyorsanız, termosunuza doldurduğunuz kahvenin saatler sonra sıcak, limonatanın ise saatler sonra soğuk olacağından emin olabilirsiniz.
Termosların kullanım alanları oldukça fazla değişiklik gösterebilir. Günlük yaşam içerisinde kullanabileceğiniz, gün boyu kahvenizin sizinle beraber sıcak kalmasını sağlayan termoslar olduğu gibi daha çok doğa içerisinde kullanılmaya uygun kamp tarzı aktivitelerde kullanılabilecek termoslar da bulunmaktadır. Doğa etkinliklerinde kullanılan termoslar genellikle paslanmaz çelikten imal edilir ve oldukça dayanıklı bir yapıya sahiptir.
Gün içerisinde çok fazla içecek tüketen insanlar ise hacim olarak büyük termos çeşitleri tercih edebilir. Termoslar kış aylarında sıcak içecekleri tüketmek amacıyla kullanılırken, yaz aylarında da soğuk içecekleri tüketmek mug termos kullanılabilir. Kullanım alanları neredeyse sınırsız olan termoslar; günlük hayat koşturması içerisinde, pikniklerde, kamplarda, gezilerde, yolculuklarda ve daha birçok alanda sürekli olarak kullanılabilir.
Termos Çeşitleri Nelerdir?
Termos çeşitleri, üretimde kullanılan malzemeye, yapısına ve hacmine göre değişiklik gösterebilir. Termos modelleri genellikle içecek termosu, yiyecek termosu, el termosu ve piknik termosu olmak üzere dört yapıya ayrılır. Tüm bu kategoriler içerisindeki termoslar çelik, plastik, cam, akrilik ve alüminyum gibi malzemeler ile üretilebilir. En iyi termos çeşitleri için sayfamızdaki termos modellerini inceleyebilirsiniz.
Yiyecek termosları, içlerinde bulunan yiyecekleri uzun süreler sıcak ve taze tutma amacı ile tasarlanır. En iyi termos çeşitleri genellikle çelik bir yapıya sahiptir. Bu çelik yapı sayesinde ise içerisinde bulunan yiyecek ve içecekleri uzun süre ısı kaybı yaşamadan saklar. Piknik termosları olarak tabir edilen ürünlerin hacimleri ise değişkenlik gösterebilmektedir. İşyerlerinde de sıklıkla kullanılan çelik sürahi tipi termos 1 lt ya da 2 lt termos tipleri, içeceklerin uzun süre sıcak kalmasına yardımcı olur.
İçecek termoslarının hacimleri değişkenlik gösterebilir. Genellikle bir litreden küçük olan ve günlük olarak kullanılması için tasarlanan en iyi termos bardak çeşitleri, ortalama 6 saate kadar içeceklerin ısısını korumasını sağlar. Kalın ve ağır bir çelik yapıya sahip olan termoslar ise 30 ile 40 saat arasında içeceklerin ısısını korumasına yardımcı olur. Bu tür termoslar daha çok uzun süren doğa gezileri ve kamp etkinlikleri için tavsiye edilmektedir.
Kapaklı termos matara çeşitleri de farklı malzemeler kullanılarak üretilebilir. Bu modeller arasında cam ile üretilen termoslar oldukça hassastır. Çelik olan modeller ise en iyi termos çeşitleri arasında gösterilmektedir. Kapağı çevrilerek açılan termos çeşitleri, içeceklerin ısısını daha uzun süre korumasına yardımcı olur.
Termos Nasıl Kullanılır?
En iyi termos modelini seçmenizin yanında termos kullanımı hakkında birkaç nokta dikkat etmeniz, termostan daha çok fayda almanıza yardımcı olur. Öncelikle bir içecek termosu aldıysanız içerisine sadece sıvı koymaya özen göstermelisiniz. İçecek muhafaza etmek için tasarlanmış olan termoslar, gıdaların ısısını tam olarak koruyamaz.
Termoslara doldurulan sıvılar, termos ilk açıldığı andan itibaren daha hızlı bir şekilde ısı kaybeder. Bu nedenden dolayı termosu ilk açtığınız andan itibaren hızlı bir şekilde tüketmeniz önerilir.
Termosunuz soğuk veya sıcak tutmuyor ise içerisindeki içeceği içmemeniz gerekir. Gerektiği gibi çalışmayan termosların içerisindeki sıvılarda zararlı bakteri üretimi başlayabilir. Termosu her zaman temiz ve kalıntısız bir şekilde kullanmanız, kullanım ömrünü artıracaktır.
İstenmeyen kokular ile karşılaşmamak adına, termos içerisinde kalıntıları bekletmeden yıkayın. Almış olduğunuz termosun yıkama talimatlarına göre bulaşık makinesinde veya elde yıkayabilirsiniz. Son olarak ise en iyi termos performansı için, termosa sıcak içecek doldurmadan önce kaynar su ile çalkalayın, bu şekilde daha uzun süreli performans alabilirsiniz.
Termos Satın Alırken Nelere Dikkat Edilmelidir?
Termos satın alma aşamasında ise ilk dikkat etmeniz gereken konu kullanım amacınız olacaktır. Spor yaparken yanınıza almak isteyeceğiniz hafif yapılı bir termos ile kamp etkinlikleri sırasında kullanacağınız büyük hacimli termoslar farklılık gösterir. Kullanım amacına göre değişiklik gösteren termoslar, soğuk veya sıcak içecekler için tasarlanabilir.
Bir termos satın alırken dikkat edilmesi gereken ilk kriter termos bileşeni olarak belirlenebilir. Alacağınız termosun kapak yapısının sağlam olduğuna ve iyi kapandığına dikkat etmelisiniz. Termoslar en çok kapak bölümünden hava kaçırdığı için sağlam kapak yapısına sahip olan termoslar en iyi termos performansını verir. Termoslardaki yalıtım malzemesinin de önemini unutmamanız gerekir. Yalıtım malzemesinin kalitesi termosun ısıyı koruma süresini etkiler.
Bir termosun iç yüzeyi de oldukça önemlidir. İç yüzeyinin hijyenik olması, içeceklerinizin daha sağlıklı bir biçimde saklanması anlamına gelir. Bu noktada cam ve paslanmaz çelik ile üretilen termoslar kolay temizlenebilme özellikleriyle öne çıkmaktadır. Bir termosun dış yüzeyinin sağlam olması ise düşürme durumunda kırılmasını engeller. Tüm bu kriterleri göz önünde bulundurarak en iyi termos seçimini yapabilirsiniz.
Termos Nasıl Temizlenir? Termos Temizliğinin Püf Noktaları
Üretilen malzemeye, markaya ve hacme göre termos fiyatları değişmektedir. Termos ve mataraları daha uzun ömürlü şekilde kullanabilmeniz için ise belirli püf noktalara dikkat etmeniz gerekir. Termosta bulunan çay, kahve ve meyve suyu gibi lekeler, karbonat ve su ile temizlenebilir. Termos hacmine bağlı olarak bir miktar karbonatı termos içerisine boşaltın. Ardından kaynar sunu yavaş yavaş karbonatın üzerine boşaltın. Köpüren karbonat termos içerisindeki lekeleri temizler.
Bir termosun temiz olması hem sağlık açısından hem de içeceğin tadının bozulmaması için oldukça büyük önem arz eder. Termos gövdeniz metal ise pirinç doldurduğunuz termosa sıcak su ekleyerek de kahve ve çay lekelerinden rahatlıkla kurtulabilirsiniz. Her kullanımdan sonra termosu temizlemeniz, daha uzun süreli bir kullanım sağlar.
Genellikle termos gövdelerinin bulaşık makinesinde yıkanması önerilmez fakat bazı termos çeşitleri bulaşık makinesi içerisinde de yıkanabilir. Elde yıkama yapıyorsanız, termos gövdesinin içerisine bir miktar deterjan ve sıcak su doldurarak 5 ile 10 dakika kadar deterjanın lekelere işlemesini bekleyin.
Sonrasında yumuşak bir bez ya da sünger ile ovalayarak termosu yıkayabilirsiniz. Bu işlemler sayesinde termosa zarar vermeden temizleyebilir, en iyi termos performansını almaya devam edebilirsiniz.